26 Kasım 2011 Cumartesi

tolkien

yaşamı sıkıntı içinde geçmiş, son zamanlarına doğru zenginliği ve rahatı bir nebze yakalayabilmiş insan. çalışmalarını yıllarca sürdürmüş ve sonunda hak ettiği yere kavuşabilmiştir. fantastik edebiyatın cidden babası durumundadır. oluşturduğu dünya ve mitolojisi cidden çok başarılıdır. ondan ilham alınarak ortaya koyulan oyunlar, tiyatro eserleri, fantastik kitaplar dünyanın daha kişisel bir yer olmasını sağlamıştır. alternatif bir dünya arayanlar için orta dünya bir kaçış niteliğindedir. bunu yıllar içinde durmadan çalışarak sağlamıştır.

ironik olan kısmı ise yüzüklerin efendisinde daha pagan bir inanış hakimken, kendisi tutucu bir katoliktir. karısının bile protestan olmasının önüne geçen bir yaklaşımı vardır. iyi bir baba olmak için de çok çalışmıştır. ilk eseri olan hobbit ise çocuklar için yazılan bir masaldan sonra yüzüklerin efendisinin öncüsü olacaktır. burada en başından sonuna kadar varolan eseri unutmamak lazım. silmarillion. büyük bir yapıt. yıllar içinde değişerek gelişen ve tamamlanmayan bir mitoloji kitabı ya da kaynak kitap olarakta anılabilir. tolkien in titiz bir yapısı olması nedeniyle eldeki verileri daha net bir yere taşımıştır. düşündüğünden daha karışık ve daha çok bilgi içeren bir dünya kurgulamıştır silmarillion ile. hedefine ulaşmıştır bu bakış açısı ile değerlendirirsek ama hep eksik kalmıştır silmarillion. tamamlanması ise belki bi kaç insan ömrüne denk tutulabilir. eser çok fazla detayla, hanedan isimleri ile soylarla çok fazla karışık bir haldedir. her zaman yenilenmiş şiirler ve öyküler ile daha da zenginleşmiştir ama tolkien in ömrü buna yetmemiştir. eserlerinin yasal varisi olan cristopher tolkien ise silmarillionu olabilecek en tamamlanmış haliyle derlemiş ve fanların beğenisine sunmuştur.

tolkien savaş yıllarında yaşadığı için ve savaşın içinde birebir yaşadığı için yüzüklerin efedisinin aslında ikinci dünya savaşını baz aldığı söylenebilir. bir çok farklı ırk olsa da ingilizleri hobbitler olarak algılamak, tolkien in satır aralarındaki bazı sözleri ile anlaşılmaktadır. tolkien bu dünyayı oluştururken tam olarak ne düşündü, tam olarak hangi ırkları baz alarak orta dünyadaki yaratıkları oluşturdu bir fikrimiz yok.

yazdığı eserler inanılmaz detaylı ve destansı bir anlatımı kendi içinde barındırmaktadır. bu anlatım ile direkt olarak hedefine yönelmiştir. yıllarca süren uzun çalışmalar ve uykusuz gecelerden sonra yüzüklerin efendisi tamamlanmıştır. sanırım tamamlanması 17 yıl sürmüş bu eserin. tam olarak tarihi hatırlayamasam da aşağı yukarı böyle bir zamanı tanımlıyor aslında. alternatif bir dünyanın kapısını aralamak belki de tolkien in en iyi yaptığı işti. oxford da hocalık yaparken de bu eserin nasıl şekillendiği görebiliyoruz. detaylar çok fazla olduğu için aslında tolkien bir anlamda kendi dünyasını yansıtmıştır. elindekinin kaynak oluşu bir çokları tarafından daha farklı dünyalar için kaynak alınmıştı. ejderha mızrağı ve unutulmuş diyarlar, tolkien in dünyasına alternatif oluşturmaktadır. farklı anlatımlar olsa bile baz aldıkları dünya tolkien in dünyasının bir farklı verisyonudur sadece. bu eserler bir çok insanın daha huzurlu ve daha rahat düşünebilmesi için kaynak kitap olarak değerlendirilmiştir. bunu doğru algılayanlar farklı üretimlere girmişler ve çağımızda meydana gelen oyun çılgınlığını bu eserler ile bambaşka boyutlara taşımışlardır.

tolkien çok fazla zaman ayırdı bu eserine ve yıllarca sürdü. bunu tamamlayabilmek için geceler boyu uykusuz kaldı belki de ama sonunda tamamlandı. en azından ana dünyasını oluşturan ögeler yayınlanma fırsatı buldu. silmarillion gibi ya da orta dünyanı geçmişini aydınlatan eserler tamamlanmamış olsa da bir yere ulaştı ve bize sunuldu. bir çokları bu dünyada hala yaşıyorlar. bazıları ise bu dünyayı kaynak alarak başka dünyalar kurguladılar. hepsi aynı düzlemde olmasa bile insanlığa alternatif oldular. bu durum sanırım tolkien in bir anlamda hedefine ulaştığını gösteriyor. savaşın olduğu bir dünyada umudun da olabileceğini ve bize çalışmanın, mücadele etmenin ne demek olduğunu da gösteriyor. sıkı çalıştıktan sonra bir yere ulaştırıyor insanı bu çalışmalar. umut herkes için geçerli ve herkesin ihtiyacı var. bazılarının ise daha fazla ihtiyacı var...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder